Պատմականորեն գրեթե բոլոր ժողովուրդներին բնորոշ է եղել կանանց իրավունքների սահմանափակումը, ինչը բացասաբար է ազդել ու ազդում իրենց վրա: Ասենք տարբեր ազգերի արմատավորված սովորույթները շարունակվում են մինչև այսօր: Շատ ընտանիքներում որդիները ավելի շատ են ուշադրության արժանանում կան աղջիկները, ավելի շատ հնարավորություն է ընձեռվում իրենց ցանկությունները իրականացնելու, տաղանդը զարգացնելու, տարատեսակ գործունեությամբ զբաղվելու համար:
Աշխատանքի մեջ: Շատ կանայք աշխատում են տղամարդկանց հավասար, նույնիսկ ավելի շատ, բայց ստանում են ավելի քիչ աշխատավարձ քան տղամարդիկ: Տղամարդիկ ավելի շատ ժամանակ ունեն իրենց վրա ծախսելու, քան կանայք: Աշխարհի բնակչության աշխատավորների թվի 40%-ը կանայք են, բայց նրանց պատկանում է համաշխարհային սեփականության 10 տոկոսը:
Դրա համար ստեղծվել են կանանց իրավունքները, որպեսզի տղամարդկանց ու կանանց միջև ոչ մի խտրականություն չլինի: Այնուամենայնիվ տղամարդկանց և կանանց իրավունքների մեջ կան տարբերություններ` ելնելով սեռային առանձնահատկություններից (իմ կարծիքով իրավունքի տարբերությունը ոչ մի բանով չի ոտնահարում կանանց իրավունքները, այլ հակառակը. Եթե օրինակ կինը կատարի անյպիսի աշխատանք, որը տղամրադուն է հատուկ):
Սակայն ինչպես ասում են ամեն սխալ էլ ժամանակի ընթացքում ուղվում է: Եվ հիմա ժամանակակից աշխարհի ժամանակակից երկրներում կանանց իրավունքները հարգվում ու պաշտպանվում են:
Եվ ընդունվեց <<Կանանց քաղաքական իրավունքների մասին հռչակագիրը>> 1952թվականին. <<Կանայք իրավունք ունեն տղամարդկանց հետ հավասար ընտրելու և ընտրվելու բոլոր ընտրություններում, առանց խտրականության: Նրանք իրավունք ունեն տղամարդկանց հետ հավասար զբաղեցնելու պաշտոններ, և կատարելու օրենքով սահմանված հասարակական-պետական գործառույթները>>:
<<Կանանց նկատմամբ խտրականության վերացման մասին հռչակագիրը>> ընդունվեց 1967թվականին:
Սակայն ընդունված համաձայնագրերը մեծ փոփոխություն չմտցրեցին կանանց կյանքի ու առօրյայի մեջ: Այդ պատճառով ընդունվեց <<Կանանց նկատմամբ խտրականության բոլոր ձևերի վերամցման մասին համաձայնագիրը>> 1979 թվականին:
Ինչպիսին է վիճակը Հայաստանում
Հայաստանում չկա կանանց հանդեպ որևե խտրականություն, խտրականություն պարունակող օրենքներ: Կանանց հանդեպ խտրականությունը հաղթահարվել է դեռևս անցյալ դարում (խորհրդային սահմանադրությունները ճանաչում էին կնոջ և տղամարդու իրավահավասարությունը):
Կանանց անձնական իրավունքները: Ապահովում են անձի ազատությունը, ինքնավարությունը, պաշտպանում պետության կամ որևէ անձի կամայականությունից, արժանապատվությունը նսեմացնող վերաբերմունքից: Արգելվում է կնոջը ենթարկել խոշտանգումների:
Կանանց հանրային ծառայության ընդունվելու իրավունքը: Կանայք կարող են անցնել հանրային ծառայության: Օր. Դիվանագիտական ծառայության: Այսօր արտաքին գործերի նախարարության աշխատակիցների 42%-ը կանայք են: Նրանք կեսը զբաղեցնում է դիվանագիտական պաշտոններ:
Քաղաքացիության իրավունքը: Կանայք ունեն հավասար իրավունքներ քաղաքացիության հարցերում: Քաղաքացիություն շնորհելիս օրենքը ոչ մի առավելություն չի տալիս ծնողներից որևէ մեկին: Մայրը հավասար իրավունքներով կարող է տալ իր քաղաքացիությունը երեխային: Կնոջ քաղաքացիության վրա ոչ մի բանով չի ազդում ամուսնու քաղաքացիության հետ տեղի ունեցած խնդիրները:
Մշակութային իրավունքները: Հայստանում կան միջազգային համբավ ունեցող բազմաթիվ կին արվեստագետներ` նկարիչներ, երգիչներ, բանաստեղծներ:
Կրթության ոլորտ: Հայաստանում բոլոր դպրոցները երկսեռ են: Դա չի խոսում այն մասին, որ հնարավոր չէ ստեղծել միայն աղջիկների կամ միայն տղաների համար: Բուհերում և համալսարաններում ոչ մի խտրականություն գոյություն չունի: Երկսեռ կրթության հաստատությունները խոսում են այն մասին, որ մեր երկրում ցանկացած ձևի խտրականություն գոյություն չունի, ու դա միայն լավ ու օգտակար է մեզ համար:
Կանանց իրավունքները աշխատանքի ոլորտում: Ընդունված համաձայնագրերը պետություններին ստիպում են աշխատանքի մեջ էլ ոչ մի խտրականություն չդնել սեռերի մեջ: Միևնույն աշխատանքի համար կանայք և տղամարդիկ պետք է ստանան միևնույն չափի աշխատավարձ: Ինչի մասին ենք մենք խոսում, ու ուզում այդ խնդիրը հարթել մեր երկրում, եթե նույնիսկ այդ խնդիրները ցավոք սրտի առկա են զարգացած երկրներում: Աշխարհում առաջիններից` ԱՄՆ-ում կանայք ու տղամարդիկ կատարում են նույն աշխատանքը, բայց կանայք ստանում են 30% ցածր աշխատավարձ:
Մայրության պաշտպանությունը: Կանանց մոտ միշտ էլ առկա են ամուսնանալու և ընտանիք կազմելու մեծ ցանկությունը: Մայրությունը բնության ամենագեղեցիկ երևույթներից է, որի ճիշտ իրականացման համար ընդունվել են բազմաթիվ օրենքներ, որոնք ամփոփված են <<Համաձայնագիր մայրության պաշտպանության մասին>> համաձայնագրում, որն ընդունվել է 1952թվականին ՄԱԿ-ի կողմից:
- Արգելվում է հրաժարվել կնոջն աշխատանքի վերցնել` պատճառաբանելով նրա հղիությունը կամ կերակրող մայր լինելը:
- Յուրաքանչյու աշխատող հղի կին, կամ նոր ծնված երեխայի խնամքով զբաղվող կին ունի վճարովի արձակուրդի իրավունք: Նրանք ստանում են նախածննդյան 70 օրվա, և հետծննդյան 70 օրվա վճարովի արձակուրդ (մեկից ավել երեխայի ծննդի դեպքում 180 օր): Պետությունը երեխային տալիս է նպաստ:
- Որպեսզի երեխան չխանգարի կնոջ առօրյայի կազմակերպմանը, ստեղծվել են հատուկ մսուր-մանկապարտեզներ` համատեղելու համար ընտանեկան և աշխատանքային պարտականությունները և հասարակական կյանքին մասնակցությունը:
Комментариев нет:
Отправить комментарий